Psikoterapi nedir?
Psikoterapi, yaşamınızdaki problemlerle başa çıkmanız için işlevsel yollar öğrenmenize yardımcı olmaya odaklanılan bir süreçtir. Bunun yanı sıra, psikoterapiden destekleyici bir süreç olarak, yaşamın zor evrelerinden birinde (bir yakının kaybı, yeni bir kariyere başlamak veya boşanmak gibi) ya da stres altındayken de yararlanılabilir.
Ne Zaman Gereklidir?
Psikoterapi genellikle, bireyin günlük hayatına, ilişkilerine veya iş yaşamına dair sorunlarının bir kaç günden fazla süren acı veya üzüntü yaşamasına yol açması durumunda önerilir. Bu genel koşullar dışında, yaşam kalitesini artırmak, daha iyi ilişkiler kurabilmek, hayal ettiği gibi yaşayabilmek ve bunun gibi hedeflere ulaşmada gerekli becerileri öğrenmek için de insanlar terapiye başvurabilirler.
Nasıl Yapılır?
Bilimsel yöntemler ışığında yapılan psikoterapi, problem çözme üzerine odaklanır ve hedef yönelimlidir. Terapi sürecinin başında, yaşamınızda yapmak istediğiniz değişiklikler, hedefleriniz ve beklentileriniz terapistinizle birlikte incelenir ve bir plan yapılır. Daha sonra bu plan, ulaşılabilir daha küçük hedeflere indirgenir ve tedavi planı içerisine yerleştirilir. Terapi süreci bu planı takip eder, diğer yandan kişinin terapi sürecinde sunduğu veriler bağlamında oluşturulan formülasyon, seanslar boyu yeni veriler geldikçe geliştirilir. Terapi süreci nasıl bir planı takip ediyorsa, her seans da kendi içinde yapılandırılmıştır. Böylece terapi süreci daha anlaşılır hale gelir ve terapi zamanı en etkin bir şekilde kullanılır. Diğer yandan, kişinin terapi sürecine aktif katılımı teşvik edilir ve kendisinin terapisti olması öğretilir. Bu sayede kişi, kazandığı yeni becerilerden, hem terapi sırasında hem de terapinin bitirilmesinden sonra sıkıntılarının tekrarlanmasını önlemek için, yararlanabilir.
Ne Kadar Sürer?
Günümüzde pek çok psikoterapi tedavisi kısa sürelidir ve çoğunlukla bir yıldan az zamanda sonlanır. Psikoterapi, bireyler terapiye katılım sağladıklarında ve değişmek için büyük istek duyduklarında daha başarılı olur. Değişim, işlevi olmayan veya sorunların devam etmesine neden olan düşünce ve davranışları olumlu yönde değiştirmek veya geliştirmek anlamına gelir. Kuşkusuz her kişinin değişim süreci farklıdır. Bazı kişiler, kronik sıkıntılara katkıda bulunan işlevsel olmayan inançlarını, davranış ve alışkanlıklarını değiştirebilmek için daha uzun (bir-iki yıldan uzun) bir süreyle terapiye ihtiyaç duyabilirler. Terapi hedeflerine ulaşıldıktan sonra, daha az aralıklarla destek ve pekiştirme seanslarının yapılması faydalıdır.